StartPublishers

Speciale bedankjes aan:

Christine, Corinne, Francisco, Evelyne, Françoise, Gaël, Peter, Ingrid, Ivan, Krister, Jorge, Marie Carmen, Ruurd, Sabine, Lisa, Sarah, Valérie & Anonymous...

Bedankjes voor vertalingen aan:

Ook u komt in het sleepnet!

door Rudo de Ruijter
Onafhankelijk onderzoeker
16 augustus 2017

Het was enkele minuten vóór middernacht 11 juli 2017, de dag voor het zomerreces, dat in de Eerste Kamer nog even haastig met zitten en staan gestemd werd over de nieuwe "Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten". [1] [2] [3] Het tijdstip was zorgvuldig gekozen, 's nachts en midden in de zomervakantie, om zo discreet mogelijk een wet aan te nemen, die het daglicht niet verdraagt.

NB: Over deze wet is met succes een handtekeningenactie gehouden om een raadgevend referendum af te dwingen. Dat referendum zal in de loop van 2018 plaats vinden. De wet wordt echter per 1 januari 2018 al van kracht... Reactie van de nieuwe minister van binnenlandse zaken? "Afschaffen dat referendum!"

De wet wordt 1 januari 2018 van kracht. Met deze wet krijgen de ministers van binnenlandse zaken, defensie, veiligheidszaken en justitie een vrijwel ongelimiteerde macht de geheime diensten te gebruiken om alle burgers massaal te bespioneren. Uw persoonsgegevens, uw communicaties, uw verblijfplaatsen en bewegingen worden met de modernste middelen in een gigantisch sleepnet verzameld, gecombineerd met gegevens uit alle mogelijke bronnen en met ingewikkelde algoritmes uitgepluisd om te bepalen of u verdachte gedragingen of interesses heeft, of dat u verdachte contacten, buren, kennissen, collega's of familieleden heeft. [4]

"We hebben al meer dan 250.000 verdachten gevonden."

Stasi

In Oost-Duitsland werd op 8 februari 1950 het Ministerium für Staatssicherheit opgericht, Stasi in de volksmond. Dit werd de basis voor het intensief bespioneren van de eigen bevolking, waarbij al snel niemand meer vrijelijk kritiek durfde te uiten en niemand zijn buren en zelfs zijn eigen familie meer vertrouwde. Wanneer een dergelijke "Totalüberwachung" eenmaal is ingevoerd, kom je er niet makkelijk meer vanaf. In Oost-Duitsland duurde het 40 jaar en kwam de opheffing pas met het in elkaar storten van de Deutsche Demokratische Republik. [5]

Vrijheid van meningsuiting

De vrijheid van meningsuiting wordt vaak slechts gezien als een vrijheid. Ze heeft echter ook een belangrijke politieke functie. Uitingen van kritiek zijn signalen waarmee parlement en regering het beleid kunnen bijstellen. Wanneer burgers geen kritiek meer durven te uiten, zal het regeringsbeleid ontsporen en zal de regering steeds meer dwang en geweld gebruiken om de burgers in het door haar gewenste keurslijf te dwingen.

Sleepnet

In de oude Wet op de inlichtingen en veiligheidsdiensten van 2002 hadden de diensten al verregaande bevoegdheden om organisaties en personen in de gaten te houden, die de democratische rechtsorde, de veiligheid of andere gewichtige belangen van de staat in gevaar zouden kunnen brengen. De diensten konden daarbij al gebruik maken van gericht afluisteren, hacken, mobieltjes volgen en alle mogelijke data verzamelen en ontsleutelen. Ze konden ook al onder valse identiteit opereren, organisaties infiltreren, informanten werven, misdrijven begaan en zo'n beetje alles doen wat voor anderen verboden is, en alles uiteraard in het diepste geheim. In de nieuwe wet komt daar de bevoegdheid tot ongerichte interceptie van kabelgebonden communicatie bij. [art 48] Iedereen, die communicaties verzorgt, data beheert of versleutelt, wordt nu wettelijk verplicht aan deze massale gegevensverzameling mee te werken. [art 51 ev] Eh, nou ja, dat wil zeggen, iedereen in Nederland. Als data versleuteld zijn met een methode, waarover alleen personen in het buitenland opheldering kunnen geven, dan kun je hen met een Nederlandse wet niet tot medewerking dwingen.

Rechten van de mens

De ongerichte interceptie van onze communicatie vormt een willekeurige inmenging in ons privé leven en is in strijd met het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten .[6]

Artikel 17

1. Niemand mag worden onderworpen aan willekeurige of onwettige inmenging in zijn privé leven, zijn gezinsleven, zijn huis en zijn briefwisseling, noch aan onwettige aantasting van zijn eer en goede naam.

2. Een ieder heeft recht op bescherming door de wet tegen zodanige inmenging of aantasting.

De nieuwe wet is eveneens in strijd met het Handvest van de grondrechten van de Europese unie [7], artikel 7, 8 en 11 .

Artikel 7

Eerbiediging van het privé-leven en het familie- en gezinsleven

Eenieder heeft recht op eerbiediging van zijn privé-leven, zijn familie- en gezinsleven, zijn woning en zijn communicatie.

Artikel 8

Bescherming van persoonsgegevens

1. Eenieder heeft recht op bescherming van de hem betreffende persoonsgegevens.

2. Deze gegevens moeten eerlijk worden verwerkt, voor bepaalde doeleinden en met toestemming van de betrokkene of op basis van een andere gerechtvaardigde grondslag waarin de wet voorziet. Eenieder heeft recht op toegang tot de over hem verzamelde gegevens en op rectificatie daarvan.

3. Een onafhankelijke autoriteit ziet erop toe dat deze regels worden nageleefd.

Artikel 11

Vrijheid van meningsuiting en van informatie

1. Eenieder heeft recht op vrijheid van meningsuiting. Dit recht omvat de vrijheid een mening te koesteren en de vrijheid kennis te nemen en te geven van informatie of ideeën, zonder inmenging van enig openbaar gezag en ongeacht grenzen.

2. De vrijheid en de pluriformiteit van de media worden geëerbiedigd.
 

Terrorisme-bestrijding

Het voorwendsel voor deze nieuwe wet is terrorisme-bestrijding. De ministers vertrouwen ons niet. Ze beschouwen elke burger als mogelijke terrorist. Omgekeerd, worden wij wel geacht blindelings onze ministers te vertrouwen en geen aanstoot te nemen aan het feit, dat zij onze gegevens en communicaties verzamelen en uitpluizen. Onze ministers zouden zogenaamd alleen onze veiligheid voor ogen hebben.

Opmerkelijk is, dat deze Draconische wet er komt, terwijl hier in Nederland nog geen terroristische aanslagen hebben plaats gevonden.

Aanslagen verhinderen?

Of deze massale bewaking van burgers daadwerkelijk aanslagen verhindert is echter zeer de vraag. Het is immers logisch te veronderstellen, dat zodra terroristen van de nieuwe regels op de hoogte zijn, zij daar simpelweg rekening mee zullen houden en hun aanslagen zullen beramen vanuit plaatsen waar ze niet of minder in de gaten worden gehouden. Het zou de bestrijding van terrorisme zelfs moeilijker kunnen maken.

Fictieve zekerheden

Een nieuwe commissie van drie personen gaat beoordelen of de spionageopdrachten van de ministers door de beugel kunnen. [art 32] Twee van de drie komen uit de hoek van de rechtspraak. Waar de derde vandaan moet komen wordt niet in de wet vermeld. Deze personen worden door de ministers zelf voorgedragen en bij koninklijk besluit benoemd. [art 33]

Met deze nieuwe commissie proberen de ministers de bezwaren tegen de massale bewaking van burgers weg te nemen. Het bestaan van deze commissie biedt echter geen zekerheid. Enerzijds zijn die drie personen voor hun oordeel geheel afhankelijk van de gegevens die ministers en diensten hen willen verstrekken, anderzijds gebeurt al het bespioneren in het geheim. Buiten de diensten zelf kan niemand effectief controleren wat zij echt uitspoken.

De verzamelde gegevens zouden vernietigd moeten worden, zodra vast staat, dat deze onschuldige personen betreft. De ministers willen deze echter drie jaar lang kunnen behouden. [art 48.5 en 48.6]

Onze gegevens zijn niet veilig. Ze mogen ook aan buitenlandse diensten doorgegeven worden. Ook hier worden wij geacht onze ministers te kunnen vertrouwen en dat zij ons daarbij niet in gevaar brengen. Want wat die buitenlandse diensten met onze gegevens doen en hoe lang zij onze gegevens bewaren, daar hebben onze ministers geen macht over.

De massa gevoelige gegevens, die verzameld gaat worden is gigantisch en bevat duizelingwekkend veel waardevolle informatie. In het recente verleden is steeds opnieuw gebleken, dat het voor hackers slechts een kwestie van tijd is om zelfs in de best beveiligde netwerken binnen te dringen. Ze hebben voor elke opgeslagen gegevensverzameling dus drie jaar de tijd.

Olifant

De wet is als de inzet van een olifant om muggen dood te trappen, zonder enige garantie dat we minder gestoken worden. Moeten we voor deze pseudo-veiligheid ons recht op privacy opgeven en ons permanent zorgen maken om onze gegevens? Moeten we hiervoor voorzichtiger worden in onze meningsuiting en rekening houden met mogelijk toekomstig misbruik in het buitenland of zelfs hier in Nederland, als ons land misschien nog verder afglijdt naar een politiestaat?

Lak aan rechtspraak

Sinds 2011 zijn internet- en communicatieaanbieders verplicht onze verkeers- en localisatiegegevens zes maanden te bewaren om ze desgevraagd aan de opsporingsdiensten te kunnen verstrekken. In het beveiligingsniveau mogen de aanbieders rekening houden met de kosten. De best mogelijke beveiliging is dus niet vereist. Deze verplichting de gegevens te bewaren stoelt op EU-richtlijn 2006/24. Die richtlijn werd in 2014 door het Europese gerechtshof ongeldig verklaard, onder andere vanwege de grote risico's die de massa's gevoelige informatie met zich meebrengen, maar hoofdzakelijk vanwege de te zware inbreuk in de fundamentele rechten van bijna de hele Europese bevolking. (Art 7 en 8 van het EU handvest.) [8]

Desondanks handhaaft onze regering deze verplichting voor internet en telecomaanbieders en doet er nu met de nieuwe wet een flinke schep bovenop.

Nederland en mensenrechten

Nederland loopt beslist niet voorop wanneer het om fundamentele rechten van de mens gaat. Ons land ratificeerde het Internationale Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten pas als 50ste land, 12 jaar na het verdrag. [ 9]

Bij een mensenrechtenonderzoek in 2009 vonden de Raad van Europa en de VN een ernstige reeks punten van zorg in de Nederlandse antiterrorisme maatregelen, als ook in onze behandeling van vluchtelingen. [10]

In 2016 constateerde Human Right Watch opnieuw inbreuken op de mensenrechten en alweer op het gebied van antiterrorisme maatregelen en de behandeling van vluchtelingen. [11]

Daarbij werd nog niet eens melding gemaakt van de mensonwaardige behandeling en mentale foltering in het deportatiecentrum in Rotterdam. [12] Ook hier handelt de minister in strijd met het de Rechten van de mens en het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie. [13]

Artikel 4

Verbod van folteringen en van onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen

Niemand mag worden onderworpen aan folteringen of aan onmenselijke of vernederende behandelingen of bestraffingen.

De hiervoor verantwoordelijke minister is trouwens één van de ministers, die onder de nieuwe wet de bewaking van burgers aan gaat sturen.

Telefoontaps

Waar onze regering al wel sinds lang voorop loopt is in het afluisteren van telefoongesprekken. In 2010 werden onze telefoons dubbel zo vaak afgetapt als in Duitsland en 47 keer zo vaak als in Groot-Brittanië. [14]

Tragikomisch detail

Normaal gesproken moeten de parlementariërs de ministers controleren. In de nieuwe wet is echter vergeten te bepalen, dat de ministers niet het recht hebben de parlementariërs te bespioneren. Dat zou technisch trouwens vrij eenvoudig te regelen zijn geweest door hun IP-adressen buiten het sleepnet te houden. Daarin voorziet de wet dus niet. De rechtstaat moet wijken voor de spionagedrang van onze ministers.

Referenties:

[1] Tekst van de wet

 https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34588-A.html

[2] Laatste bespreking voor het stemmen

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/h-ek-20162017-35-8.pdf

[3] Referendabiliteitsbesluit van de minister van BZK (met link naar de tekst van de wet)

https://zoek.officielebekendmakingen.nl/stcrt-2017-44395.html

[4] Negatief advies Raad van State

href="https://zoek.officielebekendmakingen.nl/dossier/34588/kst-34588-4?resultIndex=0&sorttype=1&sortorder=8"

[5] Stasi

https://nl.wikipedia.org/wiki/Stasi

[6] Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten

(New York, 16 december1966, door Nederland ondertekent op 25 juni 1969 en geratificeerd op 11 december 1978, van kracht sinds 11 maart 1979)

http://wetten.overheid.nl/BWBV0001017/1979-03-11#Verdrag_2

[7] Handvest van de grondrechten van de Europese unie

http://eur-lex.europa.eu/legal-content/nl/TXT/?uri=CELEX%3A12012P%2FTXT

[8] EU-richtlijn 2006/24 ongeldig verklaard

http://curia.europa.eu/juris/document/document.jsf?text=&docid=150642&pageIndex=0&doclang=NL&mode=lst&dir=&occ=first&part=1&cid=749534

[9] Lijst ratificaties Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten

https://en.wikipedia.org/wiki/International_Covenant_on_Civil_and_Political_Rights

[10] Human Right watch 2010

 https://www.hrw.org/sites/default/files/world_report_download/wr2010_0.pdf

[11] Human Right watch 2017

 https://www.hrw.org/world-report/2017/country-chapters/european-union#a67d4c

[12] Mensonterende behandeling en mentale foltering in Rotterdam

 https://www.dc-16.nl/situatie_nieuw_detentiecentrum_Rotterdam.html

[13] Foltering in strijd met mensenrechten

 http://www.europarl.europa.eu/charter/pdf/text_nl.pdf

[14] Telefoontaps

 https://www.privacybarometer.nl/nieuws/3821/Nederland_nog_steeds_wereldkampioen_afluisteren

Als u wenst, kunt u dit artikel kopiëren en doorsturen of publiceren in kranten, tijdschriften, social media of websites, al dan niet met illustraties en al dan niet met de oproep voor een referendum te tekenen.

Voor vragen of opmerkingen kunt u contact opnemen met de auteur: courtfool@xs4all.nl

Als u de volgende publikatie niet wilt missen, klik dan hier:

   Ik ontvang graag een berichtje zodra er een artikel in het Nederlands verschijnt.
Als de link niet werkt, stuur svp een email:
email: courtfool@xs4all.nl
onderwerp: Subscribe articles NL
Blijf op de hoogte met RSS!        Wat is RSS?    Waarom RSS?